Παρασκευή 5 Ιουνίου 2015

Όλοι σημαίνει όλοι (και κυρίως οι Λαρισαίοι).


«Όλοι μαζί για τη Λάρισα». Είναι η πρόσκληση για συστράτευση που απηύθυνε ο διευθυντής της ομάδας έργου για τη διεκδίκηση του τίτλου της Ευρωπαϊκής πολιτιστικής πρωτεύουσας, κ. Γιώργος Βουλγαράκης κι έχει δίκαιο που τη ζητάει. Μια τέτοια προσπάθεια όπως αυτή της πολιτιστικής πρωτεύουσας -οφείλει να- είναι προσπάθεια όλης της πόλης. 

Ωραίο είναι να το ακούς αυτό, είναι όμως καλύτερο να το βιώνεις. Το λέω, γιατί η διαδικασία για την υποψηφιότητα της πόλης στην οποία «πρέπει να συστρατευθούμε», ξεκίνησε μ’ έναν …αποκλεισμό. Αναφέρομαι στην απουσία ανοιχτής πρόσκλησης της τοπικής Ένωσης Διαφημιστικών Εταιρειών να συμμετέχουν, (και πιστεύω πως η Διοίκηση της ένωσης θα έπρεπε ήδη να είχε αντιδράσει γι’αυτό) στον σχεδιασμό τουλάχιστον της οπτικής ταυτότητας της υποψηφιότητας. 
Πέρα από το οικονομικό όφελος (που θα εμφάνιζε μία δημοτική αρχή που εμπιστεύεται και υποστηρίζει έμπρακτα τους επαγγελματίες της πόλης ) θα ήταν τιμή για όλα τα διαφημιστικά γραφεία να συμπράξουν σε μια προσπάθεια που έχει έναν ειδικό χαρακτήρα. Επιπλέον έχουν δυο σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Όπως και κάθε Λαρισαίος… απλά ξέρουν την πόλη. Δεν χρειάζεται να ρωτήσουν ..τη google  για να μάθουν τις ιδιαιτερότητες της. Τη ζουν καθημερινά, την αξιολογούν. Ξέρουν τις αδυναμίες της αλλά κυρίως  τα «δυνατά» της σημεία. Όχι σαν τοποθεσίες. Αλλά σαν «εμπειρίες» που αξίζει να παρουσιαστούν σε κάθε επισκέπτη. Οι Λαρισαίοι γραφίστες επιπλέον, έχουν αποδείξει -για όσους παρακολουθούν τη δουλειά τους με ενδιαφέρον όπως εγώ-, τη δημιουργικότητα τους και είναι - ήταν- σίγουρα σε θέση να παρουσιάσουν αξιόλογες προτάσεις. Άλλωστε πολλοί απ’ αυτούς έχουν εμπειρία απαιτητικών εταιρικών παρουσιάσεων και διεθνών συνεργασιών και θα μπορούσαν να προτείνουν κάτι αξιόλογο, τουλάχιστον όσο αυτό που είδαμε στην παρουσίαση (κατά τη γνώμη μου η πρόσκληση για την οπτική ταυτότητα έπρεπε να αφορά αποκλειστικά τις τοπικές επιχειρήσεις επικοινωνίας και αυτόν τον …αποκλεισμό τον βρίσκω λογικό).

Για την ιστορία να αναφέρω ότι μια τέτοια ανοικτή διαδικασία για τον σχεδιασμό του σήματος, χρησιμοποιήθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες και ένας από τους λόγους, ήταν ακριβώς, για να προκαλέσει την συμμετοχή του κόσμου, στο μεγάλο και ιδιαίτερο εκείνο εγχείρημα και να δημιουργήσει την αίσθηση «ότι μας αφορά όλους». Ο εθελοντισμός ήρθε μετά. Κι αν όπως δήλωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής, ήθελε-θέλει-ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή των Λαρισαίων, τι καλύτερη αφορμή από το να ενέπλεκε και το κοινό της πόλης στην τελική επιλογή του σήματος. Έχω παρακολουθήσει ανάλογες προσπάθειες στο εξωτερικό, με την ψηφοφορία των κατοίκων για την επιλογή προτάσεων για τον εξωραϊσμό των δημόσιων χώρων της συνοικίας μας. (Η τεχνολογία άλλωστε μπορεί να εξυπηρετήσει  και τη μεγάλη συμμετοχή, αλλά και τη ταχύτητα της διαδικασίας)

Κι αν γράφω αυτό το σημείωμα είναι γιατί πιστεύω ότι αυτό που παρουσιάστηκε ως η οπτική ταυτότητα, ήταν κάτι εξαιρετικά μέτριο (που κάνει πιο ενοχλητικό τον αποκλεισμό).
Το μήνυμα «γέφυρες προοπτικής» το βρίσκω ιδιαίτερα επιτυχημένο. Σε αρμονία με την προσπάθεια και με σαφή στόχευση. Δεν μπορώ να πως όμως το ίδιο και για το σήμα που το συνοδεύει. Στα θετικά του θα έλεγα πως είναι απλό και ευκολομνημόνευτο. Μόνο. Εκτιμώ πως, δεν έχει σχεδιαστικό ενδιαφέρον, ούτε κάποια ιδιαιτερότητα ως προς τα στοιχεία που επιδιώκει να συνδέσει, κανέναν δυναμισμό (τόσο στον συνδυασμό των χρωμάτων όσο και στα τυπογραφικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται) και σε καμιά περίπτωση δεν χαρακτηρίζεται μοναδικό, όπως η προσπάθεια που εννοεί. Ο τρόπος σύνθεσης δε, των επιμέρους στοιχείων –γράμματα/ γέφυρα/ σύνθημα- δημιουργεί σύγχυση και περιορίζει την λειτουργικότητα του, ιδιαίτερα όταν εμφανίζεται σε μικρότερο μέγεθος. Τέλος, οι εικονιζόμενοι κύκλοι (ή μήπως φούσκες) στηρίζονται σε μια λογική σκέψη, αλλά νομίζω πως η εικαστική τους απόδοσή είναι κακή, αφού μάλλον αδυνατίζουν κι άλλο την γέφυρα, ενώ τη  «σοφιστεία» 533=11=Λ –τη βρίσκω ενοχλητική, για να το πω «κομψά» (τι θα σημάνει άραγε αν  είναι 641=11=Λ ή 443=11=Λ για την ισορροπία της γέφυρας και του νοήματος που μεταφέρει.)

Το ταξίδι για τη Λάρισα – Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021 ξεκίνησε.
Ελπίζω η δημοτική αρχή και η ομάδα έργου να βρουν τρόπους για συμμετοχή των πολιτών  σ’αυτή την προσπάθεια, μαζικά και όχι επιλεκτικά και με κανόνες πλήρους διαφάνειας, όπως ισχυρίστηκε και ο Δήμαρχος κ. Καλογιάννης.

Εύχομαι και ελπίζω το «ταξίδι» αυτό να αποδειχτεί ότι προχωράει στις γραμμές που ορίζει  ο αντιδήμαρχος πολιτισμού κ. Π. Σάπκας λέγοντας  ότι «Η πολιτιστική πολιτική του Δήμου Λάρισας υπερασπίζεται την καινοτομία και την πρωτοτυπία ενάντια στην τυποποίηση και την ομοιομορφία.  Η πολιτιστική μας πολιτική στηρίζεται στην παραγωγή πολιτισμού  από το ντόπιο καλλιτεχνικό δυναμικό….. Έτσι αποκτούμε  νέα πολιτιστική ταυτότητα….Η ενεργή συμμετοχή των πολιτών μας συνιστά για ‘μας το βασικότερο χαρακτηριστικό της πολιτικής αυτής.

Οψόμεθα.

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2014

Το μάρκετινγκ περιεχομένου και η επιχειρηματική ανάπτυξη

Το μάρκετινγκ περιεχομένου και η επιχειρηματική ανάπτυξη.

" O κόσμος εμπιστεύεται μάρκες που τις έχουν άνθρωποι που εμπιστεύεται"


Οι οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν τα τελευταία χρόνια, επηρέασαν την επικοινωνία των επιχειρήσεων. Εν συντομία θα λέγαμε πως μετέβαλλαν –αρνητικά- τον όγκο της, μια που οι  επιχειρήσεις περιόρισαν δραστικά τα οικονομικά μεγέθη που αφορούσαν στη διαφημιστική τους δαπάνη και απ΄την άλλη, πρόσθεσαν – θετικά- νέα κανάλια, μια που  οι διαφημιστικές επιχειρήσεις βρήκαν στην τεχνολογία και στα κοινωνικά δίκτυα έναν ιδανικό για τις συγκεκριμένες συνθήκες σύμμαχο-Μέσο.
Η ανάπτυξη των  κοινωνικών δικτύων, (που η ανάπτυξη τους ευνοήθηκε από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν) η  ανάδειξη του video ως η δυναμική  μορφή επικοινωνίας, η καθιέρωση του εταιρικού blog ως ένα ουσιαστικό βήμα εταιρικής επικοινωνίας, η γενικευμένη χρήση των διαδικτυακών σεμιναρίων (webinars),  αποτελούν  τις ενδείξεις ενός έντονα διαφοροποιημένου περιβάλλοντος, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, στο χώρο της επικοινωνίας των επιχειρήσεων.

Ταυτόχρονα, συντελούνται και κάποιες άλλες ουσιαστικές αλλαγές όπως, η υποχώρηση –αρχικά λόγω κόστους-των «παραδοσιακών» διαφημιστικών μέσων, η αλλαγή των καταναλωτικών πρότυπων του κοινού, η διαφοροποιημένη-πιο επιφυλακτική- στάση των καταναλωτών απέναντι στις εταιρείες. Τα νέα αυτά ποιοτικά χαρακτηριστικά σε  συνδυασμό με τις τεράστιες δυνατότητες των νέων Μέσων,  δημιουργούν σίγουρα ένα νέο, ενδιαφέρον, πιο ευρύ ως προς τα κανάλια, πλαίσιο, για την επικοινωνία, αλλά και πιο απαιτητικό.
Πιο απαιτητικό, γιατί οι καταναλωτές κουρασμένοι από την μανία των προηγούμενων χρόνων και έχοντας μια πιο αυστηρή ματιά στις προτάσεις των εταιρειών, δείχνουν ώριμοι πια να ξεπεράσουν «αυτό που φαίνεται», στα πλαίσια μιας -πολλά υποσχόμενης- διαφήμισης και αποφασισμένοι να ανακαλύψουν το «είναι», την πραγματική αξία της εταιρείας και των προϊόντων της.
Η απαίτηση  αυτή είναι και η αιτία που έχει μετατοπιστεί η αιτία της ανταπόκρισης των καταναλωτών, από την συχνότητα των διαφημίσεων, στο ίδιο το  περιεχόμενο της επικοινωνίας, όπως φυσικά και προς τα Μέσα εκείνα που αναδεικνύουν το περιεχόμενο.

Όλα  αυτά, θέτουν νέα δεδομένα για τις επιχειρήσεις.

Που πρέπει να αντιληφθούν την νέα απαίτηση να μεταδίδουν, συστηματικά χρήσιμο και ενδιαφέρον περιεχόμενο προς ένα σαφώς καθορισμένο κοινό, υιοθετώντας και υλοποιώντας μια οργανωμένη στρατηγική περιεχόμενου.

Το blog ας πούμε παρέχει στις επιχειρήσεις την ιδανική πλατφόρμα για να χτίσουν αναγνωρισιμότητα και να αποσπάσουν μια εκτίμηση από το κοινό  ως «οι ειδικοί». Επιπλέον δημιουργεί ένα σαφές σημείο διαφοροποίησης από τον ανταγωνισμό.
 Ο αριθμός των επιχειρήσεων που διαθέτουν σήμερα blog, είναι μεγάλος.
Όμως το περιεχόμενο που συναντάμε σ’αυτό, αναφέρεται τις  περισσότερες φορές στα νέα και στις επιτυχίες της επιχείρησης. Με τέτοιο  περιεχόμενο, ανεξάρτητα από  τις αρχικές προθέσεις, το blog καταλήγει ένα εργαλείο που ελάχιστα συνεισφέρει στη δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών. Γιατί ο σκοπός του είναι η συστηματική και  ωφέλιμη πληροφόρηση των πιθανών πελατών. Και αυτός ο στόχος δεν κατακτιέται με αυθόρμητες  αναρτήσεις προσωπικού ενδιαφέροντος, που ικανοποιούν απλά την ανάγκη της παρουσίας της επιχείρησης στα κοινωνικά δίκτυα.  Αυτός ο στόχος  κατακτιέται με συγκεκριμένο σχέδιο και στρατηγική  περιεχομένου.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το περιεχόμενο που δημοσιεύεται, δεν έχει νόημα  να είναι αυτό-διαφημιστικό. Το περιεχόμενο δεν στοχεύει σ’  ΕΜΑΣ, αλλά δημιουργείται για ΕΚΕΙΝΟΥΣ, το κοινό της επιχείρησης. Και η αξία του προέρχεται από τη γνώση που μεταφέρει και την διάθεση που προκαλεί  στο κοινό για συμμετοχή σε μια αμφίδρομη επικοινωνία Οι υποψήφιοι πελάτες δείχνουν ενδιαφέρον  για την εξειδίκευση.

Η επιχείρηση που επιθυμεί να εμφανιστεί ως «ειδικός» πρέπει να παράγει περιεχόμενο. Και αυτό είναι μια αρκετά απαιτητική υπόθεση αυτή. Ιδιαίτερα για μικρές επιχειρήσεις ,
Τα κοινωνικά δίκτυα δεν είναι παρά άνθρωποι που συνδέονται με ανθρώπους. Προσφέρουν σήμερα μια εξαιρετική ευκαιρία για τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων να χτίσουν μια κοινότητα μεταξύ των υποψηφίων πελατών τους, αυτών αρχικά  που συνδέονται μέσω του λογαριασμού τους στα κοινωνικά δίκτυα.

Ο κόσμος εμπιστεύεται τις μάρκες που τις «έχουν» άνθρωποι που εμπιστεύονται. Το περιεχομένου έχει τη  δύναμη να κερδίσει την εμπιστοσύνη αυτή και να συμβάλλει  στην  επιχειρηματική  ανάπτυξη.  Αρκεί να  γίνει σωστά.



Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2014

Εταιρική επικοινωνία. Η θετική ανταπόκριση δεν είναι δεδομένη

Εταιρική επικοινωνία. Η θετική ανταπόκριση δεν είναι δεδομένη 


Τι καλύτερος τρόπος από το να διαφημίσεις το προϊόν σου μαζικά , στέλνοντας ηλεκτρονικά μηνύματα. Σωστά;  Σωστά.
Έχεις μαζέψει αρκετά e-mails με διάφορους τρόπους  μέχρι σήμερα, σου έδωσε και το φιλαράκι από τη δική του δουλειά καμιά 1000αριά και άλλα τόσα ο «σύμβουλος» από δική του βάση «αξιόπιστη» . Τα στέλνεις και περιμένεις την θετική τους ανταπόκριση  μόλις μάθουν τα νέα σου. Σωστά; Λάθος .
Αυτό τουλάχιστον δείχνει μια έρευνα που έγινε στις Η.Π.Α , τον Σεπτέμβριο του  2014 σε 2000 άτομα ηλικίας 18-55 . Σύμφωνα με την έρευνα , μόνο το 15% δεν θα αντιδράσει σε άσχετο  μήνυμα και απλώς θα το διαγράψει. Το υπόλοιπο μάλλον αντιδράει έντονα και καθόλου θετικά με το  20% να δηλώνει μάλιστα  πως θα σταματήσει να αγοράζει προϊόντα της εταιρείας που του έστειλε το άσχετο μήνυμα.
Σύμφωνα με τις  αντιδράσεις που αναφέρθηκαν :
67% θέλουν να διαγραφούν από τη λίστα των e-mail  της εταιρείας
43% δηλώνουν πως θα αγνοούν στο εξής κάθε μελλοντική επικοινωνία με την εταιρεία
32% Σταματούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα ή την εφαρμογή της εταιρείας
13% Διαμαρτύρονται για τη στάση της εταιρείας στα κοινωνικά δίκτυα

Η έρευνα αυτή είναι μια καλή απόδειξη πως, η μαζικότητα στην επικοινωνία που εξασφαλίζουν η τεχνολογία και τα κοινωνικά δίκτυα, δεν είναι από μόνα τους στοιχεία που εξασφαλίζουν  μια επιτυχημένης προώθηση.  Χρειάζεται να ξέρεις πως τα χρησιμοποιείς και σε ποιον απευθύνεσαι.  Η τεχνολογία δεν είναι απλά η εξέλιξη της «ντουντούκας» που απλώς διαλαλούσε το εμπόρευμα και όσοι περισσότεροι το άκουγαν τόσο καλύτερα.
Στην πραγματικότητα σήμερα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Επειδή εύκολα θα σε ακούσουν «όλοι», πρέπει να ξέρεις τι λες,  πως, σε ποιον και πότε  το λες.
Ακούγεται λογικό αλλά δεν είναι αυτονόητο. Τουλάχιστον αυτό αποδεικνύει η καθημερινή πρακτική που βιώνουμε όλοι μας όταν ανοίγουμε το ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η ψευδαίσθηση επικοινωνίας ίσως να έχει και πιο αρνητικές συνέπειες. Γιατί δίνει έμφαση στη ποσότητα, των μηνυμάτων ας πούμε,  που μετριέται εύκολα από τον καθένα και παραβλέπει την ποιότητα του περιεχομένου τους, που για να αξίζει, απαιτεί σχέδιο, προετοιμασία και ανάλογη εμπειρία. Που σημαίνει απλά  πως, όποιος έχει προφίλ στο facebook δεν είναι  κατά συνέπεια κατάλληλος να διαχειριστεί την επικοινωνία και να χτίσει την εικόνα της επιχείρησης   προς τα έξω.


Στις δύσκολες εποχές που ζούμε, η δυνατότητα μαζικής, τακτικής και φτηνής επικοινωνίας είναι αυτό που κάθε επιχειρηματίας ονειρεύεται. Αν όμως η επικοινωνία ανταποκρίνεται μόνο σ’αυτά χωρίς να έχει ουσία και περιεχόμενο που να αξίζει τόσο για αυτόν, που την οργανώνει, όσο και για τους αποδέκτες του,  παύει να είναι μια αμφίδρομη αποτελεσματική επικοινωνία και γίνεται μια διαδικασία που σταδιακά μειώνει αντί να αυξάνει  τα μέλη της «κοινότητας» που παρακολουθούν με ενδιαφέρον την επιχείρηση του

Σάββατο 5 Ιουλίου 2014

Όχι πια διαφήμιση. Συμμετοχή

Όχι πια διαφήμιση. Συμμετοχή




Οι επιχειρήσεις κατά παράδοση, στέλνουν μηνύματα προς τους καταναλωτές, με την ελπίδα να επηρεάσουν τις αγοραστικές τους αποφάσεις. Η διαφήμιση  με τα μηνύματά της, επιδιώκει να «λύνει» προβλήματα, αλλάζοντας τον τρόπο που οι καταναλωτές αισθάνονται, σκέφτονται και  αντιδρούν στα προϊόντα.

Η ανάπτυξη του internet  προκάλεσε σταδιακά σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που οι επιχειρήσεις επικοινωνούν πια με τους πελάτες τους. Η διαφήμιση, δείχνει να ξεπερνιέται και τουλάχιστον με τη μορφή που την ξέραμε μέχρι σήμερα- δείχνει ανίκανη να «προτείνει ουσιαστικές λύσεις» σ’ αυτά τα προβλήματα των καταναλωτών.

Παραδοσιακά, ο σχεδιασμός της διαφήμισης, επεδίωκε ώστε να «ανταποκρίνεται» πάντα στην ισορροπία κόστος αγοράς / ωφέλεια χρήσης  του προϊόντος. Επειδή όμως υπάρχουν πάντα, πολλές ανταγωνιστικές επιλογές για κάθε προϊόν, κάθε εταιρεία δεν αρκεί απλά να μιλήσει για αυτά τα πλεονεκτήματα-οφέλη του προϊόντος της. Πρέπει να τα συνδέσει και με μια βαθύτερη και –ίσως- πιο συναισθηματική ανάγκη των πελατών της, μέσω της αφήγησης μιας «ιστορίας» Τα πράγματα σ ’αυτό το σημείο δεν έχουν αλλάξει εντελώς. Αν και στον νέο κόσμο του digital, δεν αρκεί απλά να πεις μια ελκυστική ιστορία .

Για να αλλάξεις την συμπεριφορά των καταναλωτών, χρειάζονται δυο συστατικά εξ ίσου απαραίτητα. Αρχικά, μια συναισθηματική δέσμευση και μια ιστορία που προβάλλουν το κίνητρο για αλλαγή. Έπειτα –και πιο σημαντικό- έναν, εύκολο κατά προτίμηση, τρόπο, για το πώς θα επιτευχθεί αυτή η αλλαγή. Η διαφήμιση μπορεί να κάνει το πρώτο κομμάτι πολύ καλά. Αλλά σταματάει εκεί. Λέει στο κοινό μια ιστορία πχ. γιατί δεν πρέπει να κάνουμε κάτι, αλλά ποτέ δεν προβάλλει έναν «εύκολο» τρόπο να αλλάξουμε αυτή τη συμπεριφορά. Κι αυτή είναι μια σημαντική διαφορά με την ψηφιακή τεχνολογία, της οποίας η πραγματική αξία, προέρχεται επειδή προτείνει πάντα χρήσιμα πράγματα –είτε προϊόντα είτε εφαρμογές, (πχ. Μάθε τώρα σ ’αυτή την ιστοσελίδα, στείλε τώρα μήνυμα… ) που βοηθούν τους ανθρώπους να κάνουν τη ζωή τους ευκολότερη, καλύτερη.

Η παραδοσιακή διαφήμιση είναι  επικοινωνία μιας κατεύθυνσης που μεταφέρει ένα  μήνυμα στο κοινό. Και ισχύει ότι όσο πιο έντονα μια επιχείρηση διαφημίζεται, τόσο μεγαλύτερη ανταπόκριση θα βρει. Όμως σ’ αυτόν τον παραδοσιακό τρόπο προώθησης υπάρχουν δυο σημαντικά μειονεκτήματα. Πρώτα το ότι είναι ιδιαίτερα ακριβός. Έπειτα ότι οι καταναλωτές είναι πια έμπειροι αρκετά ώστε να τη φιλτράρουν και –αν θέλουν –να την αποφύγουν. Το διαδίκτυο εδώ, προκάλεσε δύο ουσιαστικές μεταβολές. 
Πρώτα, εξ αιτίας του ….δημοκρατικού του χαρακτήρα, επέτρεψε τη συμμετοχή και την επικοινωνία προς το καταναλωτικό κοινό, ακόμα και της πιο μικρής επιχείρησης, με κόστος συμμετοχής μικρό. 
Δεύτερο και σημαντικό, έχει μεταβάλλει το πεδίο δράσης, μεταθέτοντας τον έλεγχο του τι θα δει ο καταναλωτής, στα χέρια του. Και οι καταναλωτές, αυτό που όλο και περισσότερο αποφεύγουν, είναι η διαφήμιση, οι μαζικές αποστολές ηλεκτρονικών μηνυμάτων και το επιθετικό μάρκετινγκ. Και ξέρουν επίσης και πώς να αποφεύγουν εύκολα ότι  δεν θέλουν να δουν. Αυτό κάθε επιχείρηση οφείλει πια να το αντιληφθεί και να προσαρμοστεί

Η παραδοσιακή διαφήμιση είναι σχεδιασμένη να προωθήσει τον διαφημιζόμενο. Κι αυτό ο καταναλωτής το ξέρει. Η εξυπηρέτηση του καταναλωτή συνδέεται πια όλο και περισσότερο με τη συμμετοχή και την εμπλοκή του στην επικοινωνία με την εταιρεία. Έτσι, όταν μιλάμε για μάρκετινγκ που επιδιώκει αυτή τη συμμετοχή, μιλάμε για τη πρόθεση να προσφέρουμε κάτι που θέλει ο κόσμος. Η συμμετοχή εξασφαλίζεται όταν προσφέρεις κάτι –πέρα από το προϊόν σου- που έχει αξία στους υποψήφιους πελάτες σου.

Με την παραδοσιακή διαφήμιση είναι σημαντικό να κάνεις κάποια έρευνα για να βρεις ποιο είναι το κοινό-στόχος, με ποιους τρόπους θα  το πλησιάσεις και ποιο μήνυμα να του μεταφέρεις
Στην περίπτωση που επιδιώκουμε την πραγματική συμμετοχή, χρειάζεται να εμβαθύνουμε λιγάκι τα ερωτήματα, όπως τι αναζητάει αυτό το κοινό,. πως μπορούμε να του  το παρέχουμε. πως θα κάνουμε επικερδή  αυτή την συμμετοχή. Μια συμμετοχική στρατηγική μάρκετινγκ πρέπει να επιδιώκει τη δημιουργία αξίας για τους καταναλωτές. (Λέγοντας αξία, εννοούμε χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές αλλά και διασκεδαστικό υλικό).  Ως αποτέλεσμα, η  ανταπόκριση του κόσμου, προκαλείται  σταδιακά και  συνδέεται με την καλή διάθεση,  την εκτίμηση  στην «αυθεντία» και την εμπιστοσύνη  στην επιχείρηση που προκαλούνται όμως εξαιτίας αυτής της  συμμετοχής.

Και πώς περνάμε από την διαφήμιση στην συμμετοχή; 
Η τεχνολογία και το διαδίκτυο εξυπηρετούν ιδανικά για μια τέτοια μετάβαση. Ξεκινάς, δημιουργώντας μια on line πηγή που προσφέρει σημαντική αξία στους καταναλωτές. Αυτό σημαίνει ότι, ως επιχείρηση, γίνεσαι εκδότης ποιοτικού περιεχομένου, επενδύεις στα κοινωνικά δίκτυα και επιχειρείς να μεγαλώσεις την διαδικτυακή σου  κοινότητα.

Αυτό δεν είναι κάτι άσχετο  από το κλασσικό μάρκετινγκ και την εταιρεία. Αντίθετα, είναι σημαντικό η εταιρεία να κάνει τους ανθρώπους να καταλάβουν ότι είναι αυτή που παράγει και μεταφέρει αξία.  Είναι το περιεχόμενο που δημοσιεύει και είναι σχεδιασμένο σύμφωνα με τις ανάγκες τους όχι αυτές-της εταιρείας. Σταδιακά, η εμπιστοσύνη και η αυθεντία που χτίζεται γύρω, σε συνδυασμό με την κοινωνική επιρροή, θα αρχίσουν να δημιουργούν επιστροφή, να αδυνατίζουν τον ανταγωνισμό, προτείνοντας το προϊόν της εταιρείας ή την προσφορά της ως μια καλή αρχή με το κοινό που την ενδιαφέρει.

Το να  προσπαθείς να κερδίσεις πελάτες μέσω ενός αξιόπιστου προϊόντος  είναι κάτι λογικό. Το να  προσπαθείς να κερδίσεις πελάτες μέσω μιας εντυπωσιακής διαφήμισης δεν είναι πια αρκετό. Το να πεις μια σπουδαία ιστορία δηλαδή, μόνο, δεν αρκεί. Είναι επιφανειακό. Για να προτείνεις κάτι που θα διαρκέσει, χρειάζεται οι ιδέες σου να παρουσιαστούν με τρόπο τέτοιο, ώστε να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν μέσα στον χρόνο και όχι να εξαφανιστούν μετά την ολιγόμηνη καμπάνια.


Η αναλογία είναι το ίδιο  απλή και για τους ανθρώπους της επικοινωνίας. Αν κάνεις μια σπουδαία διαφήμιση, κερδίζεις μια σταθερότητα στις σχέσεις με το πελάτη και ίσως και μερικές διακρίσεις. Αν οργανώσεις όμως κάτι χρήσιμο που εξελίσσεται με τον χρόνο, κερδίζεις διαρκώς.

Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

Χτίζοντας εμπιστοσύνη στον τουρισμό

Χτίζοντας εμπιστοσύνη στον τουρισμό

Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πληροφορίες που βρίσκουν στα κοινωνικά δίκτυα ως οδηγό, για τις μελλοντικές αγορές τους  ή σχεδιάζοντας το μελλοντικό τους ταξίδι. Το περιβάλλον των κοινωνικών δικτύων είναι εύκολο στη χρήση αλλά και στη προσέγγιση των πελατών. Αυτά τα πλεονεκτήματα επιτρέπουν στους  χρήστες να βρουν με ευκολία αυτό που ψάχνουν αλλά και στους ανθρώπους του μάρκετινγκ να χρησιμοποιήσουν τα  κοινωνικά δίκτυα και ως διαφήμιση.

Οι μετρήσεις δείχνουν ότι περίπου το 52% των ταξιδιωτών, χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για να μοιραστούν τις ταξιδιωτικές τους εμπειρίες  για τους επόμενους 12 μήνες, το 23% των χρηστών κοινωνικών δικτύων χρησιμοποιούν σχεδόν όλα τα κοινωνικά δίκτυα, το 42% χρησιμοποιούν 4-6 ενημερωτικές ιστοσελίδες για τον τουρισμό  και το 35% από 1-3 αντίστοιχα. Η πλειονότητα των χρηστών, 65% χρησιμοποιεί το Facebook για να διαβάσει και να αναρτήσει εντυπώσεις

Πριν από το διαδίκτυο, το μάρκετινγκ που ακολουθούσε κάθε τουριστικός προορισμός, προσέγγιζε ένα εστιασμένο κοινό τουριστών, μέσω της εταιρικής διαφήμισης  για τον προορισμό. Στην πραγματικότητα είχαμε μια μονόδρομη επικοινωνία με τον καταναλωτή. Το διαδίκτυο τώρα, βελτιώνει την σχέση «τουριστικού τόπου»-καταναλωτή, αφού επιτρέπει την ανάπτυξη μιας αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ τους, μέσω των απαντήσεων των πελατών και των κρίσεων που κάνουν στα κοινωνικά δίκτυα για τις ταξιδιωτικές τους εμπειρίες.

Ο σχεδιασμός ενός ταξιδιού γίνεται αυθόρμητα. Υπολογίζεται πως η αναζήτηση κρατάει ένα μήνα, γίνονται 37 διαφορετικές αναζητήσεις στις μηχανές αναζήτησης, και ο ενδιαφερόμενος επισκέπτεται 24 ιστοσελίδες τουριστικού ενδιαφέροντος. Κατά τη διάρκεια αυτής της  αναζήτησης, είναι λογικό πως αυτός που σχεδιάζει το ταξίδι δέχεται διαφορετικούς επηρεασμούς. Φυσικά, στο τέλος θα «κολλήσει» σε έναν προορισμό, ένα πρακτορείο, μια προσφορά.

Πως μπορείς να κατευθύνεις αποφάσεις  και να δημιουργήσεις εμπιστοσύνη που τελικά καταλήγει σε κράτηση;
Οι τυπικοί παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση για διακοπές είναι η συμμετοχή, η αναμονή η νοσταλγία και η ονειροπόληση. Αυτά τα κριτήρια δημιουργούν μια τελείως διαφορετική διαδικασία επιλογής από την κλασσική, για άλλα καταναλωτικά προϊόντα, που στηρίζεται  σε λογικές συσχετίσεις και πιο αυστηρές δομές.

Οι  άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν σε αυτό που οι φίλοι τους προτείνουν. Ανακοινώνοντας πληροφορίες, οδηγούν τους φίλους τους να κάνουν το ίδιο ή να χρησιμοποιήσουν την πληροφορία για να αποφασίσουν. Το Facebook, τα κοινωνικά δίκτυα, σταδιακά γίνονται σημαντικά για την προώθηση των τουριστικών προορισμών. Όμως, το ότι ένα ξενοδοχείο έχει ένα προφίλ στο facebook ή ένας προορισμός εμφανίζεται  στο trip advisor και αξιολογείται θετικά, δεν είναι πια αρκετό.
Είναι πια λογικό να προτιμάει κάποιος  ένα ξενοδοχείο που το πρότεινε ο φίλος του, παρά ένα που δεν έχει ακριβώς το στυλ που του αρέσει ή δεν έχει επαρκείς πληροφορίες. Άρα, ως επιχείρηση,  πως χρησιμοποιείς τα κοινωνικά δίκτυα για να χτίσεις εμπιστοσύνη;  Η εμπιστοσύνη είναι το νόμισμα που πρέπει να προσεχθεί.

Και για να την κατακτήσεις, επιβάλλεται  η επιχείρηση να ακολουθήσει μια στρατηγική, ένα οργανωμένο πλάνο εμφάνισης και περιεχομένου στα  κοινωνικά δίκτυα,  που να  δημιουργεί εμπιστοσύνη.
Η εμπιστοσύνη ξεκινάει με την έμπνευση. Η ανάρτηση  πολύχρωμων φωτογραφιών δεν είναι πια αρκετή ως πρακτική προσέλκυσης.  Αντίθετα χρειάζεται μια αφήγηση, μια «προσωπική ιστορία» που θα ανοίξει την καρδιά του επισκέπτη.  Δεν είναι οι συμβουλές που επηρεάζουν την απόφαση. Δεν εμπιστεύεσαι τον υπεύθυνο, αλλά τους καθημερινούς ανθρώπους.  Αν τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να συμβάλλουν στο να κάνει κάποιος μια κράτηση, οφείλεται στο ότι ο φιλοξενούμενος-επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να αναφέρει ο ίδιος την εμπειρία του

Η εμπιστοσύνη δημιουργείται από το σωστό περιεχόμενο (που παρουσιάζεται φυσικά την  κατάλληλη στιγμή), που αποδεικνύει ότι τα χαρακτηριστικά του προορισμού, ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντά μου. Γιατί, άλλα τα ενδιαφέροντα του τουρίστα για το γαμήλιο ταξίδι του κι άλλα για το επαγγελματικό. Η παρουσίαση πρέπει να ταιριάζει στον επισκέπτη και όχι το αντίθετο.  Άρα είναι στη ευθύνη των επιχειρήσεων να διαμορφώσουν προσεκτικά το περιεχόμενο των εμφανίσεων τους στα κοινωνικά μέσα.
Παρά το ότι οι επισκέπτες συνήθως αναρτούν θετικά πράγματα, όταν προσβάλλονται από κάτι που η επιχείρηση κάνει , η «λογική» των κοινωνικών δικτύων επιτρέπει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν χάος. Ο δυσαρεστημένος επιβάτης που δεν βρίσκει τη βαλίτσα του, το ανακοινώνει στο twitter και αυτό αναπαράγεται σε χιλιάδες  χρήστες. Επιβάλλεται ικανότητα άμεση από την επιχείρηση να αντιδράει και να προστατεύσει τη φήμη της.
Ο τεράστιος όγκος πληροφοριών προς τους επισκέπτες, που μπορείς να παρουσιάσεις μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, προσφέρει ένα σημαντικό σημείο πώλησης για την επιχείρηση. Ποτέ δεν ήταν πιο εύκολο να κατηγοριοποιήσεις  τους επισκέπτες. Ποτέ δεν ήταν τόσο εύκολο να «αναλύσεις»  τους ενεργούς επισκέπτες, σε συνδυασμό με τις προτάσεις της επιχείρησης όπως συμβαίνει σήμερα με τα κοινωνικά δίκτυα.  Τουλάχιστον σε ότι αφορά στο Facebook, οι δυνατότητες μέτρησης της ανταπόκρισης  του κοινού, που παρέχει, είναι σημαντικό εργαλείο για το μάρκετινγκ. Μέσα από το διαρκές τεστάρισμα των εικόνων, των μηνυμάτων, των βελτιστοποιήσεων που-με τεχνική ευκολία- μπορεί να γίνει, μπορείς να διαπιστώσεις πού υπάρχει ενδιαφέρον και έτσι να αυξήσεις την  ανταποδοτικότητα των χρημάτων που έχεις επενδύσει για την προβολή σου.  

Είναι σίγουρο πως το να πειστούν οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων  για την πραγματική αξία των κοινωνικών δικτύων, ως βασικό στοιχείο της επικοινωνίας και του μάρκετινγκ, είναι ακόμα μια πρόκληση. Η πραγματική ανάγκη ίσως δεν είναι ακόμη αυταπόδεικτη. Και τα ποσά που διατίθενται δεν είναι σημαντικά. Ίσως και η φοβερή ημερήσια απαίτηση  χρόνου τα αναγάγει σε ένα μέσο με μεγάλες απαιτήσεις που δεν μπορεί να υποστηριχθεί .
Πριν από λίγα χρόνια απαιτούσε αρκετά μεγάλη δαπάνη στην διαφήμιση για την ανάπτυξη της φίρμας και της εικόνας της επιχείρησης. Ιδιαίτερα για τις μικρές επιχειρήσεις, μπορεί να ήταν και απαγορευτικό. Τα κοινωνικά δίκτυα σήμερα δίνουν την ευκαιρία να προσεγγιστούν εκατοντάδες, χιλιάδες πιθανών πελατών, συστηματικά.
Η συμμετοχή κάποιου σ’αυτά είναι προαιρετική και η λογική τους ενθαρρύνει την συμμετοχή και την αλληλεπίδραση. Την συζήτηση. Μια συζήτηση που βοηθά να καταλάβουμε τι είναι σημαντικό για τους πελάτες σας και σας δίνει τη δυνατότητα να τελειοποιήσετε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σας αλλά και να κερδίσετε την εμπιστοσύνη τους

Ο χώρος του τουρισμού βιώνει σήμερα μια επανάσταση εξαιτίας των κοινωνικών δικτύων, σε σχέση με παραδοσιακές πρακτικές μάρκετινγκ. Ο τουρίστας εξαιτίας των κοινωνικών δικτύων, βρίσκεται σταδιακά στο κέντρο των ταξιδιωτικών εμπειριών. Απ’ την άλλη μεριά, το τουριστικό  μάρκετινγκ προσαρμόζεται ώστε να συναντάει τις ανάγκες αυτού του συμπληρωματικού καναλιού επικοινωνίας. Ένας  νέος –σημαντικός-κρίκος στην αλυσίδα της διαδικασίας απόφασης έχει προκύψει.




Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014

σχετικά με το μέλλον της επικοινωνίας και του μάρκετινγκ

σχετικά με το μέλλον της επικοινωνίας και του μάρκετινγκ 


…«Είναι πράγματι συναρπαστικό, γιατί η ανάπτυξη του digital έχει αλλάξει τη σχέση ανάμεσα στον καταναλωτή και τον υπεύθυνο του μάρκετινγκ. Αυτός πρέπει να καταλάβει, πώς μπορεί καλύτερα να επηρεάσει τον καταναλωτή.  Αλλά αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι χρειάζεται να σκέφτονται διαφορετικά, σχετικά με το πώς θα είναι το μέλλον και να εφοδιάζονται με τα κατάλληλα εργαλεία»
Marc Speichert. Marc is the Chief Marketing Officer at L’Oreal USA


Ανάλογες απόψεις  σχετικά με το μέλλον της επικοινωνίας και του μάρκετινγκ  τα επόμενα χρόνια αλλά και τη σχέση των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, εξέφρασε μεγάλος αριθμός επαγγελματιών του μάρκετινγκ σε έρευνα που έγινε . Κοινή είναι η  εκτίμηση πως οι πελάτες σήμερα έχουν αλλάξει και  πως οι επιχειρήσεις  πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα απέναντι σε αυτές τις αλλαγές.
Σύμφωνα  με την έρευνα, σήμερα διαμορφώνονται τα εξής  νέα δεδομένα:
1.     Οι πελάτες έχουν περισσότερη δύναμη-απέναντι στις εταιρείες- από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στο παρελθόν
2.     Επαναπροσδιορίζεται το τι συνιστά– κατά την εκτίμηση  των καταναλωτών- μια αποδεκτή διάδραση  τους με τις επιχειρήσεις
3.     Αλλάζει  πια η «γεωγραφία», με την έννοια ότι το κοινό που ενδιαφέρει την κάθε εταιρεία, δεν βρίσκεται  μόνο στον αναγνώστη της πρωινής εφημερίδας ή στον  θεατή του καθημερινού τηλεοπτικού σήριαλ


1.     Ο πελάτης κερδίζει σταδιακά δύναμη .
Οι επιχειρήσεις  χρειάζεται να σκεφτούν διαφορετικά τη σχέση τους με τον καταναλωτή. Να οργανωθούν διαφορετικά. Με το διαδίκτυο, τα κοινωνικά δίκτυα, τα δεδομένα αλλάζουν και επιταχύνονται οι αλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι  το μάρκετινγκ του αύριο, δεν μπορεί να είναι το μάρκετινγκ του χθες. Απαιτείται  έγκαιρη συνειδητοποίηση αυτών των αλλαγών, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος σε μερικά χρόνια, οι επιχειρήσεις που δεν θα τις τολμήσουν, να δείχνουν απαρχαιωμένες

Οι μεγάλες επιχειρήσεις σταδιακά προσπαθούν να πλησιάσουν τους καταναλωτές. Είτε από επιλογή, είτε γιατί πιέζονται  
·         από τη συμπεριφορά  των καταναλωτών
·         από νέους ανταγωνιστές  που διαρκώς παρουσιάζονται, καθώς εξαφανίζονται τα εμπόδια εισόδου τους στην αγορά.

2.     Οι επιχειρήσεις γίνονται περισσότερο πελατο-κεντρικές με τρεις  κυρίως τρόπους
·         Αλλάζοντας τους τρόπους  καταγραφής και ανάλυσης των επιθυμιών των καταναλωτών
·         Αλλάζοντας εσωτερικά τη φιλοσοφία τους  που ήθελε να είναι το προϊόν στο κέντρο της δράσης, με μια νέα που, θέλει ο πελάτης να είναι το κύριο ενδιαφέρον
·         Επιδιώκοντας  είτε μέσω του μάρκετινγκ είτε μέσω των προϊόντων τους,  να στέλνουν μηνύματα και να δείχνουν σχετικές και προσαρμοσμένες με τις ομάδες καταναλωτών που τους ενδιαφέρουν

3.       Η επιτυχία στην επικοινωνία με τον καταναλωτή γίνεται πιο σύνθετη υπόθεση και  καθορίζεται από το αν τον προσεγγίζεις  στο σωστό μέρος, τη σωστή στιγμή, με το σχετικό μήνυμα. Είναι μάλλον δεδομένο ότι οι καταναλωτές  δεν παρακολουθούν πια τηλεοπτικές διαφημίσεις, αλλά τις προσπερνούν γρήγορα. Ανάλογα και οι επιχειρήσεις, δεν μπορούν άλλο πια να στηρίζονται στις τηλεοπτικές διαφημίσεις για την αναγνωρισιμότητα των προϊόντων τους και το κτίσιμο της φήμης τους,  όπως στο παρελθόν. Το ίδιο αγνοούνται οι διαφημιστικές πινακίδες και τα διαφημιστικά banner στο διαδίκτυο που δεν επιλέγονται πια.
Οι καταναλωτές γίνονται πια έξυπνοι. Κι αν δεν αλλάξεις παράλληλα με αυτούς , θα χάσεις τη μάχη για προσοχή και «εμπλοκή».

Η «εμπλοκή» τώρα επιδιώκεται  μέσω της αμφίδρομης επικοινωνίας. Οι καταναλωτές δεν είναι πια ακροατές, αλλά συμμετέχουν. Όταν ο καταναλωτής μιλάει σε μια επιχείρηση, περιμένει ότι θα υπάρξει απάντηση και διάλογος. Για να γίνει αυτό, η εταιρεία πρέπει να είναι ικανή να «εμπλακεί»  μαζί του με ενιαία φωνή, μέσα από την πληθώρα των σημείων επαφής είτε είναι τα κοινωνικά δίκτυα, είτε το e-mail ή το  call center.

Μέχρι τώρα όλα αυτά τα σημεία επαφής με τον πελάτη, ανήκαν στην δικαιοδοσία διαφορετικών τμημάτων της εταιρείας-μάρκετινγκ, επικοινωνίας, πωλήσεων. Στο μέλλον, βιώσιμο θεωρείται το  μοντέλο όπου κάθε απαίτηση  θεωρείται άμεση και ικανοποιείται άμεσα. Δεν μπορεί πια μια επιχείρηση να ετοιμάζει και για μέρες τις απαντήσεις της. Άρα, για μια πραγματικά πελατο-κεντρική  φιλοσοφία, και οι πληροφορίες για τον καταναλωτή πρέπει να είναι ενοποιημένες και όχι κάθε τμήμα να οργανώνει και να διαχειρίζεται  τη δική του βάση δεδομένων. Κι αυτό  σημαίνει ότι η διάκριση ανάμεσα στο μάρκετινγκ και την επικοινωνία επιβάλλεται να καταργηθεί, γιατί όσο θα υπάρχει, θα λειτουργεί πια ως εμπόδιο και όχι ως πλεονέκτημα για την εταιρεία.


«κλεμμένα όνειρα». Νέες ιδέες


«κλεμμένα όνειρα». Νέες ιδέες 


Η δημιουργική σκέψη δεν σταμάτησε. Καθημερινά γίνονται  εξαιρετικά πράγματα γύρω μας αλλά και σ ’όλο τον κόσμο. Εδώ και καιρό όμως φοβάμαι πως, σταματήσαμε να τα βλέπουμε. Τα ενδιαφέροντα και η επικαιρότητά μας έχουν συγκεκριμένες λέξεις –κλειδιά: μνημόνιο, δάνεια, πλειστηριασμοί…

Νιώθω  τώρα πια, έντονη την ανάγκη, την δική μου επικαιρότητα να τη διευρύνω. Και να την αλλάξω. Με νέες ιδέες. Που θα τις ανακαλύψω με τη βοήθεια που το διαδίκτυο μου προσφέρει και θα προσπαθήσω μέσα από αυτό να κυκλοφορήσουν. Ελπίζοντας να τραβήξουν μια ακόμη ματιά εκτός απ’ τη δική μου, να αποσπάσουν μια «προτίμηση» καθώς θα εμφανίζονται στα χρονολόγια των φίλων μου. Και φυσικά να σχολιαστούν. Γιατί πιστεύω πως όπου κυκλοφορούν ιδέες, νέες ιδέες γεννιούνται.

Κι αυτές οι νέες ιδέες, μπορεί να βοηθήσουν να βγούμε από το τέλμα που ζούμε. Τέλμα, γιατί ακόμα μετράμε τη ζωή μας με λογικές του παρελθόντος, που όμως οφείλουμε να ξεπεράσουμε. Γιατί περιοριζόμαστε από «ηθικές» λιγότερο ηθικές που οφείλουμε να αγνοήσουμε.

Μ’ ενδιαφέρει η δημιουργικότητα όπου κι αν βρίσκεται. Στην τέχνη και στον πολιτισμό, στην επιστήμη, στις επιχειρηματικές πρακτικές, στη καθημερινότητα.


Παρά την κακή ψυχολογία που  οι ανατροπές των τελευταίων χρόνων μας προκάλεσαν, δεν θέλω να παραδεχτώ πως τα «κλεμμένα όνειρα» είναι καθεστώς. Ξανα-ξεκινάω, το προσωπικό μου blog, με δύο στόχους:  να παρουσιάσω αξιόλογες ιδέες και να αποκαταστήσω έναν δημιουργικό διάλογο που έχει χαθεί. Θα επιδιώξω να συγκεντρώσω «κομμάτια ζωής» που θα χρωματίζουν την –δική μου τουλάχιστον-καθημερινότητα και θα αποκαλύπτουν τον δυναμισμό, την προσωπικότητα και την έμπνευση αυτών που τα σχεδίασαν. Για να εμπνευστούμε κι εμείς. Γιατί ελπίζω να βρω αρκετούς που θα τους ενδιαφέρουν εξίσου. Ελπίζω φυσικά, να βρω περισσότερους να τα μοιραστώ και να τα συζητήσω.